Hoogteziekte

DISCLAIMER: Wij zijn geen artsen! Deze pagina bevat (medische) informatie en adviezen die ten tijde van schrijven (2023-2024) ook als zodanig op internet te vinden zijn bij betrouwbare websites van o.a. ziekenhuizen en/of die we verkregen hebben van de lokale bevolking. De betreffende informatie en adviezen kunnen wijzigen zonder dat wij daarvan op de hoogte zijn. Het is niet onverstandig om, als je naar grote hoogtes gaat, advies in te winnen bij je huisarts of de GGD. Wij hebben deze pagina gemaakt, omdat we (jonge) mensen hebben gezien die echt heel ziek van hoogteziekte geworden zijn, maar die hadden zich dan ook niet (goed) voorbereid. Uiteraard aanvaarden wij geen enkele aansprakelijkheid voor de juistheid en volledigheid van hetgeen op deze pagina staat.

Om je maar meteen gerust te stellen: niet iedereen krijgt last van hoogteziekte! Maar het is niet te voorspellen wie wel en wie geen last krijgt van deze aandoening. Een goede voorbereiding op een verblijf op hoogte kan de kans op hoogteziekte verkleinen. Lees dit stukje dan ook aandachtig door. Hoe hoger je komt, des te minder zuurstof er in de lucht zit. Op 5.000 m hoogte is de hoeveelheid zuurstof nog maar 54% van dat op zeeniveau. Dit houdt in dat een wandeling op deze hoogte twee keer zo zwaar zal aanvoelen als een soortgelijke wandeling op zeeniveau! Je gaat eerder hijgen dan je gewend bent. Maar hijgen is nog geen hoogteziekte. Hoogteziekte kan optreden in gebieden boven de 2.500 m, maar meestal komt dit pas voor als je stijgt tot boven de 3.500 m. Het is een gevolg van het tekort aan zuurstof op deze hoogte. Vaak is hoofdpijn een van de eerste verschijnselen die wijzen op (milde) hoogteziekte, maar ook kan je last krijgen van kortademigheid, misselijkheid, overgeven en duizeligheid en/of zwakte. Bij ernstige hoogteziekte ervaar je een verergering van de kortademigheid en hoofdpijn (ook in rust en met name 's nachts), ernstige evenwichtsstoornissen en sloomheid/apathie. Ernstige hoogteziekte kan leiden tot vocht (oedeem) in de longen en hersenen en kan levensbedreigend zijn. Hoogteziekte treedt gewoonlijk pas op na 8 tot 24 uur op hoogte te zijn. Een kort verblijf op grote hoogte, bv. bij het nemen van een bergpas met de auto of bus, zal in de meeste gevallen niet tot klachten leiden, want je daalt meteen weer af. Er zijn een aantal factoren die de kans op het krijgen van hoogteziekte verhogen:

Ad 1. Arequipa (2.300-2.400 m) is een uitstekende plaats om te wennen aan de hoogte. Er is genoeg te zien en te doen om 2-3 dagen te vullen; Arequipa is een mooie plaats. 👌

Ad 2. Het zal tijdens je reis niet altijd mogelijk zijn om je aan dit advies te houden, maar probeer de stijging zo geleidelijk mogelijk te laten plaatsvinden. Wil je naar het Titicacameer (4.000-4.200 m), ga dan bij voorkeur vanuit Arequipa via de Colca Canyon (3.300-3.700 m) en blijf hier minimaal 1 nacht. Wij verbleven op het Titicacameer in één huis met een jong gezin uit Lima en 2 oudere zussen uit Argentinië, die allemaal in 1 a 2 dagen van zeeniveau naar Titicaca gereisd waren. En allemaal moesten ze de 2 dag na het ontbijt de tour verlaten wegens hoogteziekte... Erg zonde.

Ad 3. Drink wat de locals drinken: cocathee, muñathee of een variant hierop. Hier kan je al mee beginnen vóór je de hoogte in gaat. Drink, zeker tijdens wandelingen op hoogte, geen grote hoeveelheden tegelijk, maar slokje voor slokje, bv. ieder kwartier of half uur iets. Zo zorg je ervoor dat het vocht in het lichaam wordt opgenomen. Anders wordt het afgevoerd naar de blaas.

Ad 4. Dit punt zal eerder tot problemen leiden als je je ook niet aan punt 2. gehouden hebt. Je zou hier bij een trekking door de Colca Canyon last van kunnen krijgen (die trekking hebben we zelf (helaas) niet gedaan), maar zeker bij de beklimming van de Rainbow Mountain (5.000 m). Wij hebben daar een jong Canadees stel ontmoet, die de dag vóór deze beklimming vanuit Montreal (100 m) naar Cuzco (3.400 m) gevlogen waren. 🤦‍♂ De dame is echt heel erg ziek geworden, kon nauwelijks nog lopen en zich niet verstaanbaar maken. Zonde van de dag, maar eigenlijk ook best wel erg onverstandig. Ze komen uit een land met bergen en zouden toch beter moeten weten.

Ad 5. Voor iedereen die zich hierin herkent: bespreek je reis met je huisarts als je twijfelt. De Reisleider heeft zelf een nierziekte en een verminderde nierfunctie (nog 40%). Maar hij wilde wel graag die Rainbow Mountain op. Dus in overleg met huisarts en nefroloog ervoor gekozen om Diamox mee te nemen voor als het nodig zou zijn. Dat was het uiteindelijk niet.

Ad 7. Als je je redelijk tot goed aan de eerste 4 punten hebt gehouden dan heb je ook geen reden om je druk te maken over hoogteziekte. Het hoogste punt van onze reis was die Rainbow Mountain, en we waren daar echt niet alleen! Een enkeling moest bovenop naar een zuurstoffles grijpen, maar het merendeel stond daar gewoon te genieten van het uitzicht.

Iedereen kan hoogteziekte krijgen, of je nu topsporter of "bankzitter" bent. Een goede conditie is altijd fijn bij een wandeling in de bergen, maar een garantie op het niet krijgen van hoogteziekte is het niet. Als je klachten ervaart die wijzen op hoogteziekte, dan is niet verder stijgen de beste remedie. De klachten zullen verdwijnen als je gewend bent aan de hoogte. Bij ernstige klachten zal je moeten afdalen tot een hoogte waar je minder of geen klachten ervaart. je kan de klachten ook proberen te bestrijden met extra zuurstof. De meeste hotels in de hoger gelegen plaatsen bieden dit aan. Ook zal bij veel excursies een zuurstoffles in de bus aanwezig zijn. Als extra maatregel kan je ervoor kiezen om bij je arts om een medicijn met acetazolamide te vragen. Dat staat bekend onder Diamox. Dit medicijn helpt bij het acclimatiseren aan hoogte en kan zowel preventief (ter voorkoming van) als curatief (ter genezing van) genomen worden.

Tips:

Terug